Hamiləliyin 34-cü həftəsi

Hamiləliyin 34-cü həftəsində böyüyən körpənizin çəkisi təxminən 2267 qram, başından büzdüm sümüyünə qədər ölçüsü isə təxminən 31 sm-dir.¹ Bu əlavə çəkinin bir hissəsi möhkəmlənməyə və güclənməyə davam edən sümüklərinin hesabınadır. Körpənizin baş sümükləri isə istisnadır: onlar hamiləlik boyunca yumşaq və ayrı qalacaqlar, bununla da təhlükəsiz hərəkət edəcək və doğuş zamanı məruz qalacaqları təzyiqə uyğunlaşacaqlar.²

Hamiləliyin 34-cü həftəsində körpənizin bir çox orqanizm sistemi fəaliyyət göstərir, immun sistemi isə hələ ki, inkişaf mərhələsindədir.² O, doğuşdan sonra da sizin orqanizminiz ana südü ilə anticisimlər kimi qoruyucu faktorları çatdırmaqla bunu dəstəklədikcə inkişafa davam edəcək.²

Əgər uşaqlıq boşluğunuzun içinə nəzər sala bilsəydiniz, körpənizin dırnaqlarının artıq barmaq ucları qədər böyüdüyünü görə bilərsiniz. Körpəniz oğlandırsa, bu mərhələdə xayaları da görünə bilər, hərçənd ki, çox az sayda körpə aşağı enməmiş xayalarla doğulur. Adətən bu onların bir yaşına qədər öz-özünə düzəlir.³

Doğuş tarixi yaxınlaşdıqca doğum evi çantanızı hazırlamaq vaxtı da gəlib çatır. Doğuş ərəfəsində hansı növ çərəzləri yeyə biləcəyinizi indidən düşünsəniz, həmin vaxt buna hazır ola bilərsiniz. Yaddan çıxartmayaq ki, körpələrin yalnız 5%-i proqnoz olunan doğuş tarixində gəlir, buna görə də körpənizin nə vaxt gələcəyi ilə bağlı bələdçi sadəcə bələdçidir.¹

Körpəniz doğulduqdan sonra orqanizminiz onun ehtiyac duyduğu bütün qidalandırıcı maddələri südünüz vasitəsi ilə təmin edəcək. Hamiləlikdə olduğu kimi orqanizminiz körpənizin ehtiyaclarını əsas tutacaq, buna görə də hər ikinizi dəstəkləməsi üçün pəhrizinizdə qidalandırıcı maddələr və enerjinin düzgün balansını qorumaq vacibdir.

“Hamiləlik dövründə sadiq qaldığınız sağlam qidalanma vərdişləri körpənizi əmizdirərkən də eyni dərəcədə əhəmiyyətli olacaq.”

Hamiləlik dövründə əhəmiyyətli hesab edilən müəyyən qidalandırıcı maddələr körpənizin həyatının ilk bir neçə ayında da vacib rol oynayır. Xüsusən:

• D vitamini – körpənizin sümüklərinin sağlam inkişafını dəstəkləyir.⁴ Hamiləlikdən sonra da D vitamini əlavəsini qəbul etmək gündəlik tövsiyə edilən miqdarı təmin edəcək.
• LCP-lər, xüsusən də DHA – körpənizin beyninin və gözlərinin inkişafını dəstəkləyir.⁵ Pəhrizinizə həftədə iki porsiya yağlı balıq daxil etməklə əlavə DHA qəbul edə bilərsiniz.
• Dəmir – həm indi, həm də doğuşdan sonra körpənizin koqnitiv inkişafını dəstəkləyir,⁶ həmçinin qırmızı qan hüceyrələrinin əsas komponenti olmaqla oksigenin bütün bədən boyu ötürülməsində vacib rol oynayır. Dəmirlə zəngin qidalara ət, yağlı balıqlar, yarpaqlı, yaşıl tərəvəzlər və lobya aiddir.

Əmizdirərkən diqqət etməli olduğunuz digər məqam maye qəbul etməyinizdir. Orqanizmin əhəmiyyətli miqdarda süd hazır edə bilməsi üçün əmizdirən qadınlara gün ərzində gündəlik tövsiyə olunan 2 litrdən əlavə 700 ml su içmələri məsləhət görülür.⁸ Bu, gündə 10-11 stəkan edir. Amma unutmayın ki, çay, qəhvə, süd, meyvə şirəsi, şorbalar və kokteyllər də bu göstərilən miqdara aiddir.

Hamiləliyin bu son həftələrində də bol miqdarda mayeyə ehtiyacınız var, buna görə də əgər kifayət qədər su içmədiyinizdən şübhələnirsinizsə, bu miqdarı artırmağın və sağlam su içmək vərdişinin təməlini qoymağın əsl vaxtıdır.