Oxuma müddəti: 5 dəqiqə
Hamiləliyin 16 həftəsi neçənci aydır?
4-cü ay (2-ci rüb)
16-cı həftədə körpənin inkişafı
Körpəniz daha çox hərəkət edir və siz qarnınızda yüngül dalğalanmalar hiss edə bilərsiniz.
16-cı həftədə körpənin inkişafı
Mənim körpəm nə boydadır? Körpəm nəyə bənzəyir?
Körpəniz indi avokado böyüklüyündədir, boyu təxminən 11,6 sm, çəkisi isə təxminən 100 q-dır.1 Qan dövranı fəaliyyətə başlayıb və gündə 28 litrdən çox qan pompalaya bilir.
Körpəniz əllərini və barmaqlarını əyməyə başlaya bilər. Hətta əlləri bir-biri ilə görüşə, yumruq yarada və bir-birini tuta bilər.2 Körpənizin sinir sistemi inkişafa davam etdikcə hərəkətlərinin sayı da çoxalacaq.2
Həmçinin körpəniz səsinizi tanıya bilər. Araşdırmalar göstəriri ki, körpələr uşaqlıq boşluğunda olarkən eşitdiyi mahnını doğulduqdan sonra eşirdərkən ona reaksiya verir. Odur ki, laylalarınızı seçin.3
Üz ifadələri formalaşmağa başlasa da, hələ ki, onları idarə edə bilmir.2 Ən önəmlisi isə odur ki, körpəniz önümüzdəki bir neçə həftə ərzində iki dəfədən çox çəki artıraraq əsaslı böyümə sıçrayışına hazırlaşır.4
Sizin körpə bu həftə
Körpənizin inkişafının arxasında dayanan elmi kəşf edin, həftəbəhəftə
Hamiləliyin 16-cı həftəsi (ikinci rüb)
Orqanizmdə dəyişikliklər
Yəqin ki, siz artıq hamilə olduğunuz gizlədə bilmirsiniz. Bununla bərabər, 16-cı həftədə hamiləlik qarnı fərqli olur. Bu, bəzi qadınlarda ümumiyyətlə görünməyə bilər, amma digərlərində nəzərə çarpacaq dərəcədə olur. Hər kəs fərqlidir, odur ki, öz qarnınızı başqasınınkı ilə müqayisə etməyə vaxt itirməyin və narahat olmayın.
Orqanizminizdəki əlavə hormonlar selikli qişanıza qan axınını da artırır, buna görə də daha çox burun tutulması hiss edə bilərsiniz. Bununla əlaqədar olaraq, bəzən burnunuzun qanamasına da təəccüblənməyin. Duzlu spreylər və burun zolaqları tıxanmaların yüngülləşməsinə kömək üçün təhlükəsizdir.3
Hormonlar həmçinin damarların dartılmasına da səbəb ola bilər. Qan axınının artması ilə varikoz damarlar üzə çıxa bilər. Narahat olmayın, onlar doğuşdan sonra kiçiləcək.5
Böyüyən körpəni daşımaqdan belinizdə ağrı varsa, 16-cı həftədən sonra sadəcə qısa müddətə arxası üstə uzanın və ya idman edin, belə ki, bu, təzyiqin düşməsinə və başgicəllənməyə səbəb ola bilər.6
16-cı həftədə hamiləlik simptomları
Gələcək anaların çoxu hamiləliyin 1-ci rübünün xoş olmayan təsirlərindən artıq azad olurlar. Bununla belə, 16-cı həftədə hələ də aşağıdakılar kimi bəzi xoş olmayan əlamətləri hiss edə bilərsiniz:
- Döşlərin böyüməsi və həssaslaşmasının davam etməsi
- Qəbizlik
- Vaginal axıntının artması
- Diş əti qanaması
- Varikoz damarlar
- Bel ağrısı
D vitamininə diqqət
Hamilə qadınlarda D vitamini çatışmazlığı riski artır və lazımi dərəcəyə çatmaları üçün əlavə diqqət göstərmələri tələb olunur.7 Gündəlik əlavəni qəbul etmək sizin və körpənizin sağlamlığını qoruyur.
Əgər dərinizin rəngi tünddürsə, artan piqmentiniz dərinizin D vitamini əmələ gətirmək qabiliyyətinə təsir göstərməklə gündəlik əlavənin qəbulunu daha da vacib edir.
Günəş şüaları təbii olaraq D vitamini yaradır, amma diqqət edin ki, özünüzü həddən artıq günəş şüalarının təsirinə qoymayasınız.
Bəzi qidaların tərkibində D vitamini mövcuddur, amma onlar məhdud saydadır. Yağlı balıqlar, yumurta sarısı və zənginləşdirilmiş qidalar bu növ qida mənbələri sırasındadır. İnsanların çoxu yalnız qida vasitəsilə əhəmiyyətli miqdarda D vitamini qəbul etməkdə çətinlik çəkir.8
Buna görə də bütün hamilə qadınların və əmizdirən anaların gündəlik olaraq 10 mkq D vitamini əlavəsi qəbul etməsi tövsiyə olunur. Bu miqdar sizin öz ehtiyaclarınızı qarşılayacaq dərəcədədir və körpənizin həyatının ilk 6 aylıq ehtiyacı üçün ehtiyat saxlamağa kömək edir.8
D VİTAMİNİNİN
ELMİ ƏSASI
Nutricia tərəfindən dəstəklənir
D vitamini orqanizmdəki kalsium və fosfatın miqdarını tənzimləyərək sümüklərin inkaşında vacib rol oynadığı üçün körpənizin ona ehtiyacı var.7 D vitamini çatışmazlığı uşaqlarda rəxitlik, böyüklərdə isə osteomalyasiya (sümük ağrıs) kimi hallara səbəb ola bilər.7 Yaxşı xəbər isə odur ki, siz günəş işığından bol miqdarda D vitamini qəbul edə bilərsiniz.
Hamiləlik dövründə uzaq durulmalı qidalar
Ayrı-ayrı həftələr ərzində uzaq durulmalı xüsusi bir şey yoxdur, amma hamiləlik dövründə aşağıdakılarından uzaq qaçmaq yaxşıdır:
Çiy və tam bişməmiş ət
Pasterizə edilməmiş süd və süd məhsulları
Qara ciyər və A vitamini ilə zəngin qidaların həddən artıq qəbulu
Hamiləlik dövründə nə qədər çəki yığmalıyam?
Hamiləlikdə dövründə çəkinin artması hamiləlikdən əvvəlki çəkinizdən asılıdır və anadan anaya görə böyük ölçüdə dəyişir. Əksər qadınların çəkisi hamiləlik dövründə 10-12,5 kq artır və bunun bir hissəsini böyüyən uşağın çəkisi təşkil edir.13
- NHS Start 4 Life. 2nd trimester, week 16. [Online]. Available at: https://www.nhs.uk/start4life/pregnancy/week-by-week/2nd-trimester/week-16/#anchor-tabs [Accessed October 2019].
- NHS. You and your baby at 13-16 weeks pregnant [Online]. Available at: www.nhs.uk/conditions/pregnancy-and-baby/pages/pregnancy-weeks-13-14-15-16.aspx Page last reviewed: 17 July 2018. Next review due: 17 July 2021.
- What to expect. 16 Weeks Pregnant [Online]. Available at: https://www.whattoexpect.com/pregnancy/week-by-week/week-16.aspx Reviewed October 2019.
- Baby Centre. 16 weeks pregnant: fetal development. Available at: https://www.babycentre.co.uk/16-weeks-pregnant Last reviewed: November 2016.
- What to expect. Varicose Veins During Pregnancy [Online] Available at: https://www.whattoexpect.com/pregnancy/symptoms-and-solutions/varicose-veins.aspx Reviewed January 2018.
- Tommy’s. 16 weeks pregnant – all you need to know [Online]. Available at: https://www.tommys.org/pregnancy-week-by-week/16-weeks-pregnant-whats-happening Last reviewed: June 25th, 2018. Next review: June 25th, 2021.
- NHS. Vitamin D [Online]. Available at: https://www.nhs.uk/conditions/vitamins-and-minerals/vitamin-d/ Reviewed March 2017. Page last reviewed: 3 March 2017. Next review due: 3 March 2020.
- NHS. How to get vitamin D from sunlight [Online]. Available at: www.nhs.uk/Livewell/Summerhealth/Pages/vitamin-D-sunlight.aspx Page last reviewed: 31 August 2018. Next review due: 31 August 2021.
- NHS choices. How much weight will I put on during my pregnancy? [Online]. Available at: https://www.nhs.uk/chq/Pages/2311.aspx?CategoryID=54 Page last reviewed: 18 October 2018. Next review due: 18 October 2021.
Son baxış: 4 dekabrr 2019
Körpənizin gələcək sağlamlığı buradan başlayır
NutriciaClub olaraq inanırıq ki, təcrübələr dayanıqlığın yaranmasına kömək edir; istər hamiləlik, istərsə də doğuşdan sonrakı dövrdə körpənizin qarşılaşdığı hər yeni şey onun gələcək inkişafını formalaşdıra bilər. Elmi səriştəmiz sayəsində sizin və körpənizin gələcəyə qucaq açmasına kömək edə bilərik.
