Bolani sutdan chiqarish

Quyuq ovqatlar bilan tanishish – kichkintoyingizning rivojlanishidagi muhim bosqichdir va bunda u juda  koʻp narsalarni oʻrganishi kerak boʻladi. Shuning uchun ham kichkintoyning ixtiyoriga qarash va bolada uning sutdan chiqishga tayyorligini koʻrsatuvchi belgilar paydo boʻlmaguncha kutish kerak.

Sogʻliqni saqlash vazirligi bolani sutdan chiqarishni taxminan 6 oylikdan boshlashni tavsiya etadi. Ungacha kichkintoyingizning ovqat hazm qilish tizimi hali toʻliq rivojlanmagan boʻladi va quyuq taomlarni ratsionga juda erta qoʻshish unda infeksiyalar va allergiya xavfini oshirishi mumkin¹. Amaliy nuqtayi nazardan bolani sutdan chiqarishni taxminan kichkintoy 6 oylik boʻlgandan, yaʼni uning harakatlari koordinatsiyasi yaxshilangan davrdan boshlasa osonroq boʻladi.

Baʼzi ota-onalar ularga farzandi odatdagidan koʻproq ochlikni his qilayotgandek tuyulganligi yoki tunda tez-tez uygʻonishni boshlaganligi tufayli farzandini sutdan chiqarishni bola 6 oyga toʻlmasdan oldin boshlamoqchi boʻlishadi. Biroq, bu oʻzgarishlarga shunchaki bolaning oʻsish tezligi sabab boʻlishi ham mumkin. Agar kichkintoyingizda bu belgilar paydo boʻlayotgan boʻlsa, unga qoʻshimcha ona suti yoki aralashmalar yetarli boʻlishi va uning ishtahasi juda tez meʼyoriga kelishi mumkin².

Bola 4 oylik boʻlmasidan oldin uning ratsioniga quyuq ovqatlarni aslo kiritmaslik kerak. Agar siz oʻz shifokoringiz yoki pediatringiz bilan maslahatlashgan holda, kichkintoyingiz 6 oylikka toʻlmasdan oldin uning ratsioniga quyuq mahsulotlarni kiritishga qaror qilgan boʻlsangiz, unda ratsiondan kichkintoyingizda oziq-ovqat allergiyasini yoki kasalliklarini keltirib chiqarishi mumkin boʻlgan baʼzi oziq-ovqat mahsulotlarini chiqarib tashlashingiz kerak boʻladi. Bular tarkibida bugʻdoy uni boʻlgan mahsulotlar, glyuten (bugʻdoy, javdar, arpa va joʻxori tarkibida boʻladigan oqsil), yongʻoq, yeryongʻoq, yeryongʻoq mahsulotlari, urugʻlar, jigar, tuxum, baliq, qisqichbaqasimonlar, sigir suti va yumshoq yoki pasterizatsiyalanmagan pishloq. Siz ushbu mahsulotlarni faqat kichkintoyingiz 6 oylikka toʻlganidan soʻng ratsionga kiritishingiz mumkin.

Muddatidan oldin tugʻilgan chaqaloqlarni ularning individual rivojlanishiga muvofiq ravishda sutdan chiqarish kerak, shuning uchun bu borada diyetolog, patronaj hamshirasi yoki shifokor bilan maslahatlashing.

Umuman olganda, sutdan chiqarishda birinchi navbatda bolani kaloriyaga yoki ozuqa moddalariga boy taomlar bilan oziqlantirish emas, balki shunchaki quyuq taomlarni yeyishga oʻrgatish muhim. Bolalarning avvaliga ovqatni tili bilan itarib chiqarib yuborishlari tabiiy holat, chunki ular bu bilan sutdan boshqa biron bir narsaning sezgisi va taʼmiga odatlanishni boshlashadi. Vaqt oʻtishi bilan ular ovqatni ogʻzida ushlab turishga va uni yutishga oʻrganishadi.

Farzandingiz to taomni yeyishga oʻrganmaguncha oʻzingizning odatiy ovqatlantirish tartibingizga amal qiling: bu bolani sutdan chiqarish davri davomida bola uchun ozuqa moddalarining eng muhim manbasi boʻladi. Unutmang farzandingiz bir yoshga toʻlguncha sigir sutini ichishi mumkin emas.

Koʻpchilik onalar bolani sutdan chiqarishning dastlabki bosqichida chaqaloqlar uchun moʻljallangan guruchdan ona suti yoki oddiy sut aralashmasi asosida tayyorlangan boʻtqani taklif etishadi. Unga shuningdek, taʼm berish va tarkibini xilma-xillashtirish uchun mevali yoki sabzavotli pyure aralashtirish mumkin.

Farzandingiz juda och boʻlganida unga quyuq ovqat bermagan maʼqul, chunki u bu holatda toʻyish uchun yetarlicha tez yeya olmasligi va shu tufayli quyuq taom bilan tanishishga nisbatan qiziqishi yoʻqolishi mumkin.

Bundan tashqari, u sutga yetarlicha toʻyib qolmaganligiga ishonch hosil qiling, chunki uning oshqozonida qoʻshimcha ovqat uchun joy boʻlmasligi va quyuq taomni yeyish unda qiziqish uygʻotmasligi mumkin. Eng yaxshisi bolani quyuq taom bilan ovqatlantirishdan oldin unga odatda oʻzi isteʼmol qiladigan sutning yarmi miqdorida sut bering.

Hech bir mahsulot sizning kichkintoyingizga unga zarur boʻlgan barcha narsani bera olmaydi. Shuning uchun, u sutdan chiqarish jarayoniga odatlanayotgan boʻlsa, asta-sekin unga imkon qadar koʻproq xildagi oziq-ovqat mahsulotlarini taklif qilishni boshlang.

Bu farzandingizning sogʻlom rivojlanishiga yordam beradigan ozuqa moddalari, jumladan vitaminlar va minerallarning muvozanatini taʼminlashga yordam beradi.

Kichkintoyingizning muvozanatlashgan diyetasini taʼminlashning eng yaxshi usuli kunni chaqaloqlar uchun maxsus ravishda, shakar va tuz qoʻshmay tayyorlangan nonushta yormalaridan boshlashdir.

Mazkur bosqichda kichkintoyingizni quyuq taomni yutishga oʻrgatish uchun maxsus pyurelar mos keladi. Olma, nok, sabzi va shirin kartoshkani pishirish va aralashtirish oson. Albatta ularning poʻstlogʻi kichkintoyingiz uchun juda qattiqlik qilishi mumkin shuning uchun avval ularning poʻstini tozalang.

Nisbatan murakkab taomlar kombinatsiyasiga oʻtishdan oldin oshqovoq, sabzi va shu kabi boshqa sabzavotlardan iborat oddiy taʼmlarni ratsionga kiritishga harakat qiling. Shunchaki ularni odatdagidek, ammo tuz qoʻshmasdan pishiring, chunki tuz farzandingizning rivojlanayotgan organizmiga zarar yetkazishi mumkin.

Sutdan chiqarishning mazkur dastlabki bosqichida bolangizning rivojlanayotgan organizmi qabul qilishi qiyinroq boʻlishi mumkin boʻlgan baʼzi mahsulotlar mavjud. Ularga tuz va tuzlangan mahsulotlar (masalan, bekon), shakar, asal (asalni 1 yoshgacha isteʼmol qilmaslik tavsiya etiladi, chunki u botulizm bakteriyalarini oʻzida saqlashi mumkin) va yongʻoqlar (agar ular yetarli darajada maydalanmagan boʻlsa) kiradi. Bolani sutdan chiqarish jarayonida imkon qadar bolaning ratsionga kiritmaslik kerak boʻlgan mahsulotlar haqida bizning maqolamiz orqali koʻproq maʼlumot oling.

Qoʻshimcha maʼlumot olish uchun allergiyaning oldini olish haqidagi maslahatlarimizni oʻqing.