Qeysəriyyə əməliyyatı ilə doğulan körpənin immunitetinin qorunması

Doğum hər bir valideynin həyatında xüsusi bir hadisədir. Ancaq hər şeyi  əvvəldən planlaşdırmaq mümkün deyil. Körpə ya təbii yolla, ya da qeysəriyyə ilə doğula bilər. Körpənin həyatının ilk anlarında həkimlər körpəyə ən yaxşı formada qulluq etmək və  onunla sıx maraqlanmağa çalışırlar. Bu prosesdə immunitet də formalaşır və bağırsaq mikrobiotası bu prosesdə çox önəmlidir. Bəs, qeysəriyyə əməliyyatı ilə doğulan körpənin immunitetinə necə dəstək ola bilərik?

İmmunitet bağırsaqlardan başlayır 

Doğuşdan sonra uşağın ətraf mühiti tamamilə dəyişir. Hamiləliyin 9 ayı ərzində onun mikroorqanizmlərə məruz qalması amniotik maye sayəsində çox məhdudlaşsa da, körpənin bədəni, o cümlədən onun immunitet sistemi, dəyişən xarici amillərə uyğunlaşmağa başlamalıdır. İmmunitetin vəzifəsi uşağı hər yerdə rast gəlinən patogen mikroorqanizmlərdən - ananın dərisi, əşyalar, həm də tibb işçiləri tərəfindən ötürülən mikroblardan qorumaqdır. Bu, immunitet sistemi üçün böyük bir problemdir və əsasən bağırsaqlarda inkişaf edir. Həzm sisteminə aid olsalar da, bağırsaqlar bədənin bütün immun hüceyrələrinin 70-80%-ni ehtiva edir.

İmmunitet üçün kritik olan bifidobakteriyalar 

İnsan bağırsaqlarında olan mikroorqanizmlər bağırsaq mikrobiotasını təşkil edir. Bu, patogenlərlə təmasda olan ilk müdafiə xətti və immunitet reaksiyasını stimullaşdırmaq üçün olan bir orqanizmdir. Bağırsaq mikrobiotasının sürətlə formalaşması gənc orqanizmin bakteriya və viruslara qarşı mübarizə apara bilməsi və immunitetini qura bilməsi üçün ilkin şərtdir. Mikrobiotanın tərkibinə uşağın ətraf mühiti, ananın qidalanması, xəstəxanada baxılması və ya dərman ehtiyacı da daxil olmaqla bir çox amillər təsir edir. Körpələrin bağırsaqlarında bağırsaq mikroorqanizmlərinin yerləşməsi prosesi doğuşdan sonrakı ilk 3 il ərzində çox intensiv şəkildə davam edir.

Uşağın təbii yolla və ya qeysəriyyə əməliyyatı ilə doğulmasından asılı olmayaraq, ən əsası uşağın valideynlərilə xoşbəxt olmasıdır. Ancaq təbii yolla doğulan körpə ilk dəfə anasının mikrobiotası ilə təmasda olur. Bu mikrobiota ananın həzm sistemindən və cinsiyyət orqanlarından gəlir. Bu müddət ərzində uşaq faydalı bakteriyaları, bifidobakteriyalardan alır. Mütəxəssislər onları erkən uşaqlıq dövründə bağırsaq mikrobiotasının formalaşmasında mühüm rol oynayan bir bakteriya növü hesab edirlər. Maraqlıdır ki, sağlam körpələrin bağırsaqlarında ən çox rast gəlinən növ, xüsusilə yetişməmiş immunitet sisteminin aktivləşdirilməsinə cavabdeh olan Bifidobakteriya brevedir.

Qeysəriyyə əməliyyatı ilə doğulan körpənin immunitetini necə gücləndirə bilərik? 

Qeysəriyyə əməliyyatı ilə doğulan körpə ananın mikrobiotası ilə birbaşa təmasda olmur. Buna görə də, doğumdan sonra uşağın bağırsaq mikrobiotasını dəstəkləmək çox vacibdir. Mütəxəssislər bununla bağlı bir neçə strategiyanı fərqləndirirlər və bunlardan ən önəmlisi uşağın düzgün qidalanmasıdır. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) körpənin ilk altı ayında yalnız ana südündən istifadə etməyi tövsiyə edir. Ancaq bəzən ana südü ilə qidalandırmaq asan olmaya bilər və qeysəriyyə ilə doğuş südlə qidalandırmaqda çətinlik yarada bilər. Laktasiyanı saxlamaq üçün ana məsləhətçi və ya laktasiya mütəxəssisindən kömək istəməlidir.

Bəzi hallarda, müəyyən səbəblərə görə ana südü ilə qidalanmanı davam etdirmək sadəcə mümkün olmaya bilər. Bu hallarda, ana körpəsi üçün düzgün süd seçməkdə kömək etmək üçün bir pediatrdan dəstək ala bilər. Belə bir məhsul üçün müraciət edərkən, qeysəriyyə ilə doğulan uşaqlar üçün hazırlanmış Bifidobakteriya cinsinin (B. breve M-16V) əlavə edilmiş bakteriyaları olan formulalara diqqət yetirmək lazımdır. Bu bakteriyalar təbii doğuş zamanı anadan alınır və yetişməmiş immunitet sisteminin aktivləşdirilməsində iştirak edənlərə uyğun gələn bakteriyalardır. Körpənin bağırsaqlarında faydalı bakteriyaların yerləşdirilməsi prosesi doğulduqdan sonra uzun müddət davam etdiyi üçün bu növ məhsulun seçilməsi körpənin inkişaf edən immunitetini dəstəkləmək üçün sübut edilmiş üsullardan biridir.

Vacib məlumat: Ana südü körpələri qidalandırmaq üçün ən uyğun və qənaətcil üsuldur və müxtəlif pəhrizdə olan kiçik uşaqlar üçün tövsiyə olunur. Ana südü körpənin düzgün inkişafı üçün lazım olan bütün qidaları ehtiva edir və onu xəstəliklərdən və infeksiyalardan qoruyur. Ana hamiləlik və laktasiya dövründə düzgün qidalandıqda və körpəni düzgün qidalandırdıqda  ana südü ən yaxşı nəticəni verir. Qidalandırma üsulunu dəyişdirməyə qərar verməzdən əvvəl ana həkimlə məsləhətləşməlidir.

  1.  Patel RM, Denning PW. Therapeutic use of prebiotics,probiotics, and postbiotics to prevent necrotizing enterocolitis:what is the current evidence? Clin Perinatol. 2013; 40:11–25.
  2.  Furness JB, Kunze WA & Clerc N (1999) Am J Physio 277:G922-8.
  3.  Yatsunenko T, Rey FE, Manary MJ, Trehan I, Dominguez-Bello MG, Contreras M, et al. Human gut microbiome viewed across age and geography. Nature. 2012;486:222–7.
  4.  Butel M-J, Suau A, Campeotto F, Magne F, Aires J, Ferraris L, et al. Conditions of bifidobacterial colonization in preterm infants: a prospective analysis. J Pediatr Gastroenterol Nutr (2007) 44(5):577–82.
  5.  Cukrowska B. The Relationship between the Infant Gut Microbiota and Allergy. The Role of Bifidobacterium breve and Prebiotic Oligosaccharides in the Activation of Anti-Allergic Mechanisms in Early Life. Nutrients 2020; 12, 946.
  6.  Prior et al. Breastfeeding after cesarean delivery: a systematic review and meta-analysis of world literature. A, J Clin Nutr 2012; 95:1113-35.
  7.  Cukrowska B. The Relationship between the Infant Gut Microbiota and Allergy. The Role of Bifidobacterium breve and Prebiotic Oligosaccharides in the Activation of Anti-Allergic Mechanisms in Early Life. Nutrients 2020; 12, 946.

Son baxış: 4 iyul 2016

Körpənizin gələcək sağlamlığı buradan başlayır

NutriciaClub olaraq inanırıq ki, təcrübələr dayanıqlığın yaranmasına kömək edir; istər hamiləlik, istərsə də doğuşdan sonrakı dövrdə körpənizin qarşılaşdığı hər yeni şey onun gələcək inkişafını formalaşdıra bilər. Elmi səriştəmiz sayəsində sizin və körpənizin gələcəyə qucaq açmasına kömək edə bilərik.

Əlaqədar mövzular:

Sualınız var?

Həftənin 5 günü saat 09:00-dan 18:00-a kimi bizimlə əlaqə saxlamaqdan çəkinməyin.

x